Page 62 - 16. SAYI
P. 62
çalışmaların büyük bölümünün yöntemsel bulmuş, dönemsel koşullarıyla ele alınmış,
(epistemolojik ve ontolojik) pozisyonlanmalarını anlatılmıştır. Türkiye’nin toplumsal bir gerçeği olan “iç
detaylandırmamış olmasıdır. Bu konumların incelenen göç” ve özellikle büyük kentleri kuşatan
tezlerde net olmayışı, tezlerde gözlemlenen en önemli “gecekondulaşma”, edebiyatın bu güçlü yanından
yöntemsel eksikliktir." Efnan Dervişoğlu, payına düşeni almış; çoğu zaman birbiriyle ilişkisi
"Gecekondulaşma Olgusunun 1950 Sonrası Türk vurgulanan iki olgu halinde, daha süreç devam
Romanına Yansıması" isimli çalışmasıyla bir önceki ederken konuyla ilgili yapıtlar ortaya konmuştur."
bölümler arasına daha çok sosyolojik yönüne vurgu
yapılan gecekondu olgusunun bu kez edebiyattaki iz Tuğba Elmacı, “Kente Tutunamayanların Sinemasal
düşümlerine roman özelinden giderek çözümlüyor. Öyküsü: Göç Sineması” isimli çalışmasında toplumsal
Dervişoğlu, tarihsel aralık olarak 1950 sonrası Türk yaşamda büyük kırılmaları içerisinde taşıyan, farklı
romanını kapsayacak şekilde toplumsal değişme, nedenlere bağlı olarak hareket eden insanların beyaz
kentsel çekim, kırdan insan göçü ile kentlerde ortaya perdedeki yansımalarını ele alıyor. Elmacı, mübadele
çıkan ve beraberinde birçok siyasal sosyal gibi tarihsel dönemlerin hafızası olan geride birçok
tartışmaları getiren gecekondulaşmanın, konu olduğu dram bırakan filmleri mübadiller ve azınlıklar
romanlarındaki yansımalarını işliyor. Dervişoğlu'nun temelinde analiz ettiği gibi, iç göçün sinemada ele
anlatımı ile, "hangi toplumsal konuyu düşünürsek alınışına da değiniyor. Çalışmanın önemli bir boyutu
düşünelim, onun edebiyata, dolayısıyla romana ise özellikle son yıllarda giderek etkisini artıran
yansıdığını görürüz; savaşlar, devrimler, mülteci krizine dönüşen iç savaşların tetiklediği göç
ayaklanmalar, doğal felaketler ve bunların yol açtığı konusuna değinmiş olmasıdır.
sosyal sorunlar, edebiyat ürünlerinde de yansımasını
SAYFA 61 • SOSYAL HİZMET MAGAZİN • DÜŞÜNCE KİTAPLIĞI • HAZİRAN 2022